Son bir yıldır global salgın hastalıkla gayret kapsamında konutta geçirilen vaktin artması, hareketsizlik ve atıştırmalar kilo alımını hızlandırırırken, çağdaş çağın tehlikeli hastalığı obezitenin de yaygınlaşmasına neden oluyor. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) tarafından “sağlığı bozacak ölçüde bedende olağandışı yahut çok yağ birikmesi” olarak tanımlanan obezite ile ilgili çalışmalar tehlikenin boyutlarını gözler önüne seriyor. Çünkü, Türkiye Beslenme ve Sıhhat Araştırması-2010 ön çalışma raporuna nazaran ülkemizde obezite erkeklerde yüzde 20,5, bayanlarda yüzde 41, toplamda ise yüzde 30,3’e ulaştı. Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi ve Acıbadem Altunizade Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Bilgi Baca “DSÖ bilgilerine nazaran fazla kiloluluk ve obezite Avrupa’daki yetişkinlerde Tip 2 diyabetin yüzde 80’inden, iskemik kalp hastalıklarının yüzde 35’inden ve hipertansiyonunun yüzde 55’inden sorumludur. Ayrıyeten her yıl 1 milyondan fazla mevte neden olmaktadır. Yalnızca kozmetik sorun olmakla kalmayıp tek başına kronik bir hastalık olan obezite bir çok hastalığa neden olabilmektedir.” diyor. Prof. Dr. Bilgi Baca 4 Mart Dünya Obezite Günü kapsamında yaptığı açıklamada, pandemide tehlikenin daha da arttığı obezitenin yol açtığı 10 önemli sorunu anlattı, değerli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Diyabet
Tip 2 diyabeti olan birçok insan çok kilolu yahut obezdir. Kilo vererek, istikrarlı beslenerek, kâfi uyku alarak ve daha fazla antrenman yaparak tip 2 diyabet geliştirme riski azaltılabilir.
Kilo vermek ve fizikî olarak daha faal olmak kan şekeri düzeyini denetim etmeye yardımcı olabilir. Daha etkin olmak ve kilo vermek diyabet ilacı muhtaçlığını da azaltabilir.
Hipertansiyon
Yüksek tansiyon, çok kilo ve obezite ile çeşitli formlarda ilişkilidir. Çok kilolu olmak kan basıncını artırabilir zira kalbin tüm beden hücrelerine kan sağlamak için daha fazla pompalaması gerekir. Fazla yağ, böbreklere de ziyan vererek yüksek tansiyona neden olur.
Kalp hastalığı
Fazla kilo; yüksek tansiyon ve yüksek kolesterole sahip olma mümkünlüğünü artırır. Bu şartların her ikisi de kalp hastalığı yahut felç mümkünlüğünü artırır. Kilo vermenin kalp hastalığı ve felç geçirme oranını düşürdüğü görülmüştür.
Kanser
Kolon, göğüs (menopoz sonrası), endometrium (rahim duvarı), böbrek ve yemek borusu kanserleri obezite ile ilişkilidir. Kimi çalışmalar ayrıyeten obezite ile safra kesesi, yumurtalıklar ve pankreas kanserleri ortasında temaslar olduğunu bildirmiştir.
Safra kesesi hastalıkları
Prof. Dr. Bilgi Baca “Aşırı kilolu olmak safra taşı geliştirme mümkünlüğünü artırdığından, safra kesesi hastalığı ve safra kesesi taşları fazla kilolu insanlarda daha yaygın olarak karşımıza çıkıyor. Bu nedenle ülkü kiloyu korumak büyük kıymet taşıyor.” diyor.
Kemik ve eklem hastalıkları
Osteoartrit, sıklıkla diz, kalça yahut sırtı etkileyen yaygın bir eklem rahatsızlığıdır. Fazla kilo taşımak, bu eklemlere ekstra baskı uygular ve olağanda onları koruyan kıkırdağı yıpratır.
Kilo kaybı dizler, kalçalar ve beldeki gerilimi azaltabilir ve osteoartrit belirtilerini güzelleştirebilir.
Ayrıca eklemleri etkileyen bir öteki hastalık gut hastalığıdır. Kandaki ürik asitin artmasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır. Çok kilolu şahıslarda gut daha yaygındır.
Uyku apnesi
Uyku apnesi, çok kilolu olmakla ilişkili bir nefes alma sorunudur. Kişinin ağır bir biçimde horlamasına ve uyku sırasında kısa müddetliğine nefes almayı durdurmasına neden olabilen uyku apnesi birebir vakitte kalp hastalığı ve felç mümkünlüğünü artırabilir. Kilo kaybı ekseriyetle uyku apnesini düzgünleştirir.
Karaciğer yağlanması
Karaciğer yağlanmasının nedeni hala bilinmemektedir. Hastalık çoğunlukla orta yaşlı, fazla kilolu, obez ve diyabet hastası olan bireyleri tesirler.
Gebelik diyabeti ve yüksek tansiyon
Fazla kilo ve obezite hem anne hem de bebek için hamilelik sırasında oluşabilecek sıhhat meseleleri riskini artırır. Fazla kilolu yahut obez olan gebe bayanlarda gebelik diyabeti (hamilelik sırasında yüksek kan şekeri) ve preeklampsi (hamilelik sırasında yüksek tansiyon) görülme mümkünlüğü daha yüksektir ve bu iki hastalık hem anne hem de bebek için önemli meselelere neden olabilir. Fazla kilolu yahut obez annelerin bebekleri, çok erken doğma, meyyit doğma (20 haftalık hamilelikten sonra rahimde ölme) ve nöral tüp kusurları (beyin ve omurilik kusurları) açısından yüksek risk altındadır.
Depresyon
Prof. Dr. Bilgi Baca “Obeziteden etkilenen birçok kişi depresyon yaşar. Kimi çalışmalar obezite ile majör depresif bozukluk ortasında güçlü bir bağ bulmuştur. Obeziteden etkilenen şahıslar toplumda ayrımcılık ile karşılaşabilir. Vakitle bu, hüzün hislerine yahut özgüven eksikliğine yol açabilir.” diyor.
Cerrahi tedavide bu teklife dikkat!
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Bilgi Baca “Diyet ve antrenmanla kilo veremeyen obez hastalarda ömür usulünü değiştirmek ve daha kolay kilo vermelerini sağlamak için cerrahi tedavi öneriyoruz. Artık günümüzde obezite cerrahisi inançlı bir formda daha az komplikasyonla yapılabilmektedir. Dünyada ve ülkemizde en çok uygulanan ameliyat formu de sleeve gastrektomi yani tüp mide ameliyatıdır. Hastalarımıza minimal invaziv prosedürlerle (laparoskopik yahut robotik) bu ameliyat inançlı halde önerilmektedir. Fakat obezite cerrahisinin bu hususta deneyimli merkezlerde yapılması büyük kıymet taşımaktadır.” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
