40 yıldan uzun müddettir kanser tedavilerindeki yenilikler ve bilhassa kemoterapi alanındaki gelişmeler sayesinde ömür müddetlerinde kıymetli seviyede uzamalar sağlandı. Lakin kanser tedavilerinin doğurganlığı olumsuz etkilediği de bir gerçek. Birtakım kanser tedavilerinin akabinde yaşanan doğurganlık kaybı hadiseleri, hastanın hassas olan psikolojisini de olumsuz etkiliyor. Bilhassa son yıllarda yardımcı üreme teknikleri ile alakalı yeni teknolojilerin gelişmesi sonucu bu cins hastalarda doğurganlığın korunmasıyla ilgili yeni bir disiplin, “Doğurganlığın Korunması-Fertilite Prezervasyonu” başlığı altında gelişti.
“Kanser üzere hayatı tehdit edici bir teşhis alan hastalarda, fertilite hami formüller dediğimiz hastanın üremesini devam ettirebileceği süreçleri vaktinde yapmak-önlemleri almak ve uygulamak son yıllarda daha fazla ehemmiyet kazanmaya başladı. Bu kümedeki hastalar bir yandan tedavisini düşünürken ve hayatını devam ettirmenin yollarını ararkendiğer yandan çocuk sahibi olmayı art plana itebiliyor. İşte bu noktada fertilitenin korunması ile ilgili danışmanlığın hastaya uygun bir biçimde verilmesi multidisipliner kapsamlı bir grup tarafından gerçekleştirilmelidir.” diyen Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Emre Pabuçcu, doğurganlığın korunmasıyla ilgili değerli bilgiler paylaştı.
Doğurganlığın Korunması Yolları:
Kanser hastalarının tedavi süreçlerinin akabinde yumurta ve sperm hücreleri yok olabiliyor. Bilhassa kemo yahut radyoterapi sonrasında testis yahut overlerde kalıcı hasarlar oluşabiliyor. Böylece, şahısların çocuk sahibi olma talihleri çok azalabiliyor. İşte burada en kıymetli mevzu, kanser tedavisi öncesinde kesinlikle doğurganlığın korunması ismine hangi tekniklerin elimizde bir seçenek olduklarını bireyler ile paylaşmak. Yani “BİLGİLENDİRME” çok çok değerli. Böylece, seçeneklerden birinin uygulanması durumunda üreme durumlarını kaybetme riski olan hastalar yumurta ve sperm dondurma süreciyle, hastalıklarını atlatınca çocuk sahibi olabiliyor. Kanser hastalarında fertilite prezervasyonu teknikleri hastanın yaşı, planlanan tedavi, elde olunan vakit, partnerin durumu ve yumurtalıklara muhtemel metastaz riski durumuna nazaran seçiliyor. Böylelikle üremeyi olumsuz etkileyebilecek hastalıklar sonrasında dondurulan hücreler ile tekrar çocuk sahibi olma talihi oluyor. Günümüzde fertilite prezervasyonu için birçok seçenek bulunuyor. Günümüzde en sık uygulanan prosedürler ortasında:
- Kanser tedavileri öncesi sperm hücresi/testis dokusu
- Embriyo ve/veya oosit (yumurta hücresi) dondurulması
- Ovaryan doku (yumurtalık dokusu) dondurulması sayılabilir.
Disiplinler ortası bağlantı son derece değeri
Bu küme hastalarda ileriki fertilite (çocuk sahibi olma) potansiyelinin kıymetlendirilmesi ve uygun fertilite prezervasyonu metotlarının uygulanması multidisipliner bir yaklaşımı gerektiriyor. Tesirli ve sürdürülebilir fertilite esirgeyici hizmetler için medikal onkolog, cerrahi onkolog, reproduktif endokrinolog ve ürolog ortasında daima bir iş birliği olmalıdır. Multidisipliner iş birliğinin güçlendirilmesi ve fertilite esirgeyici yaklaşım servislerinin yaygınlaşması infertiliteye yol açabilecek tedavi alan hastaların bu seçeneklerden faydalanabilmesini yaygınlaştıracaktır. Gereklilik halinde etik ve yasal bahislerde danışmanlık alınması da uygun olacaktır. Kısaca evreler şöyledir:
- Kanser tanısı sonrası ve tedavisi öncesi ‘Doğurganlığın Korunması’ hakkında bilgilendirme
- Seçeneklerin kıymetlendirilmesi ve en uygun olanın seçilmesi
- Yumurta-sperm-embriyo yahut dokuların ileride kullanılması ismine dondurulması
- Zamanı gelince bu hücre yahut dokuların çözülüp kullanılması
Hastalarımızın yüzü gülüyor
“Bizler, merkezimizde bebek sahibi olmak isteyen ailelere hizmet verirken, fertilite korunması konusunda da çalışmalar yapıyor, bu alanda multidisipliner bir yaklaşımla çalışılmasını önemsiyor ve aktüel tedavi yaklaşımlarını aralıksız takip ediyoruz. Daima yenisi takip eden, yurtiçi ve yurtdışı kongrelere katılan takımımız, yenilikleri merkeze adapte ederek daima güncelleme yapmaktadır. Bu formuyla kanser illetinden kurtulup çocuk sahibi olan çok sayıda danışanımız var!” açıklamasını yapan Doç. Dr. Emre Pabuçcu, “Doğurganlığın korunması metotlarının gelişimi ve bu seçeneğin paylaşımı ile ailelerin yüzlerini güldürüyor ve hastalarımıza bu istikamette üst seviye hizmet sunabiliyoruz.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
