Beslenmenin epigenetiği yahut genetiği değiştirerek hastalıkların önlenmesinde ya da ortaya çıkmasında kıymetli bir tesiri olduğunu Osmanbey travestileri belirten uzmanlar gerçek ve istikrarlı beslenmenin değerine vurgu yapıyor Yapılan bilimsel çalışmalardan örnek veren uzmanlar Bu çalışmalar yetersiz beslenmenin epigenetik faktörler üzerindeki tesirlerinin kuşaklar uzunluğu bile aktarılabileceğini deliller niteliktedir diye Pendik travestileri konuştu
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Yüksek Okulu SHMYO ve Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Doç Dr Mesut Karahan epigenetik faktörler ve beslenme ortasındaki bağlantı hakkında değerlendirmelerde bulundu
Epigenetik nedir
Epigenetiğin DNA Side travestileri dizisini değiştirmeden gen ekspresyonunu modüle eden DNA kromatin yapısında hücreye has geri dönüşümlü modifikasyonlar olarak tanımlanabileceğini belirten Doç Dr Mesut Karahan Bu duruma mendel olmayan kalıtım da denebilir Epigenetik faktörler Şirinevler travestileri birebir organizma içinde hücreden yavru hücreye kalıtsaldır ve bu kalıtımın organizmalar ortasında jenerasyonlar ortası olabileceğine dair birçok çalışma bildirilmiştir Gerçekten her canlının genetik mirası hem DNA dizi bilgisini hem de Şişli travestileri epigenetik bilgiyi içerir ve bunların etkileşimi organların ve hücrelerin fonksiyonunu sürdürür Ayrıyeten son yıllarda yapılan çeşitli araştırmalar hastalıklara karşı farklı hassaslıklar kazandırabilen spesifik genleri ve epigenetik durumların varlığını doğrulamıştır dedi
Bazı hastalıklar epigenetik risklerle ortaya çıkabiliyor
Genomdan farklı olarak epigenomun çevresel faktörlerden etkilenerek değişebildiğini ve bu nedenle kimi hastalıkların epigenetik risklerle meydana gelmesini tetikleyebildiğini kaydeden Doç Dr Mesut Karahan Bu cins değişiklikler en çok ilaçlar beslenme ve diyet yahut radyasyona maruz kalma üzere yoluyla çevresel maruziyetler gerçekleşir Beslenmenin farklı epigenetik modifikasyon cinsleri üzerindeki tesiri ve bilhassa birçok kanser çeşidindeki ilerleme riski hakkında birçok çalışma mevcuttur Örneğin yeşilliklerden alınan folat kırmızı üzüm ve eserlerinden alınan polifenoller resveratrol genistein vb çinko ve α linoleik asit üzere besin bileşenlerinin alımının kanser gelişiminde yahut inhibisyonunda tesirli olduğunu bildiren birçok araştırma vardır dedi
Folat eksikliği gebelere düşüğe sebep olabiliyor
Bu diyet bileşiklerinin birçoğunun epigenetik modifikasyonları etkileyerek kansere karşı kollayıcı bir tesir sağladığının düşünüldüğünü kaydeden Doç Dr Mesut Karahan Buna örnek vermek gerekirse Folat kıymetli bir tek karbon vericidir ve tek karbon metabolizması DNA protein ve fosfolipidlerin sentezi için gereklidir Folat yalnızca diyetten elde edilir ve 5 10 metilentetrahidrofolata MTHF dönüştürülür MTHF bir metil donörü vazifesi görerek homosisteini metiyonine çevirir ve DNA’yı metilleyerek epigenetik düzeneklerin regüle edilmesinde çok değerli katkıda bulunur Folat eksikliğine bağlı olarak DNA tamirine tesir eden metilasyon modifikasyonun gerçekleştirilememesine bağlı olarak çeşitli kanser çeşitleri ve hudut sistemi hastalıkları bildirilmiştir Folat eksikliğinin gebe bayanlarda düşük tehlikesine sebep olduğu bilinmektedir Folat seviyeleri düşük olan annelerden doğan nöral tüp defektli yavru riskinin arttığı da gösterilmiştir dedi
Beslenmenin hastalıkları önlemesinde tesiri büyük
Folat eksikliği tüm canlılarda dokularda ve gelişimin tüm evrelerinde birebir tesire sahip değildir diyen Doç Dr Mesut Karahan MTHFD1 G1958A genotipine sahip olanların nöral tüp defekti olan bebekleri doğurma riskinin daha yüksek olduğu bulundu bunun bir metil donörü olarak kolinden örneğin yumurtalardan kaynaklandığı düşünülmüştür Özcesi beslenmenin büsbütün epigenetiği yahut genetiği değiştirerek hastalıkları 100 önleyeceğini söyleyemesek de değerli bir tesiri olduğu söylenebilir diye konuştu
Hollanda açlık kışında gebe olan bayanların bebeklerinde sıhhat problemleri görüldü
Epigenetik faktörlerin anneden yavruya geçebileceğini ve beslenmenin epigenetik faktörler üzerindeki kıymetini Hollanda’da ”Hongerwinter” ismiyle bilinen Hollanda açlık kışı vaktine yönelik yapılan çalışmalar öne çıkardığını tabir eden Doç Dr Mesut Karahan şunları söyledi
Hollanda açlık kışı 1944 yılının Eylül ayından başlayıp 1945 yılının Mayıs ayına kadar süren ve Hollanda’daki kıtlık vaktini tanımlayan müddettir O devirde gebe olan bayanların bebeklerinde beden anomalileri kronik hastalıklara yatkınlıklar raşitizm ve büyüme gerilikleri görüldü Örneğin 2006 yılında yapılan bir çalışmada Hollanda açlık kışını kapsayacak biçimde Kasım 1943 ile Şubat 1947 yılları ortasında Amsterdam’da doğmuş 2414 kişi incelendi Çalışmada izlenen insanların öbür insanlara nazaran glikoz tolerasyonunun ve insülin konsantrasyonunun artmış ve kan basınçlarının yüksek olduğu bulundu Ayrıyeten yetişkinlikte albüminüri görülme mümkünlüğünün 3 2 kat artmış olduğu tıkayıcı hava yolu hastalıklarının daha fazla görüldüğü kan lipidlerinin yüksek olduğu ve bayanlarda göğüs kanseri riskinin 5 kat artmış olduğu bulundu Bu da bize yetersiz beslenmenin epigenetik faktörler üzerindeki tesirlerinin kuşaklar uzunluğu bile aktarılabileceğini deliller niteliktedir
Sonrasında gelişen moleküler tekniklerin beslenmenin epigenetik faktörler üzerindeki tesirlerine dair daha fazla araştırmanın kapısını araladığını kaydeden Doç Dr Mesut Karahan Örneğin obezite ve yüksek yağlı diyetlerle beslenen obez gebe bayanlarda yüksek ölçü spesifik yağ asidi taşıyıcıları yoluyla plasentaya ve ordan bebeğin sirkülasyonuna geçen yüksek ölçü lipid tespit edilmiştir Bu lipidler bebek gelişimin sürecinde hücresel reseptörlere karşı ligand misyonu görerek DNA nın hipermetilasyonu ve histon asetilasyonlarına neden olmuş bu durum da gen ekspresyon seviyelerini değiştirerek hücrelerde ziyanlı sinyal yolak modülasyonlarına neden olmuştur Bu değişikliklerde postnatal periyot ve sonrasında çeşitli nörolojik kanser kas iskelet sistemi üzere birçok bozuklukla ilişkilendirilmiştir Bilhassa yıllar süren kanser araştırmalarında genotipin tek başına tüm kanser riskini açıklamadığı anlaşıldıkça epigenetiğe artan bir ilgi oluştu dedi
Beslenmenin epigenetik faktörler üzerinde kıymetli tesiri var
Doç Dr Mesut Karahan Ek olarak beslenme ve tertipli antrenmanla birlikte yapılan ömür üslubundaki değişikliklerle birçok kanserin önlenebileceği yaygın olarak kabul edilmektedir Örneğin kolon kanseri olaylarının yaklaşık 45’inin diyet ve hayat usulü değişiklikleri ile önlenebileceği öne sürülmüştür Sonuç olarak beslenmenin epigenetik faktörler üzerinde kıymetli tesiri bulunmaktadır ve bunlar çalışmalarla da desteklense de bu alanda daha fazla araştırma yapılmasına gereksinim vardır diye konuştu
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
