Çoğu sefer altında önemli bir hastalık yatmıyor olsa da burun kanaması dehşet ve korkuyu beraberinde getiren ve sık rastlanan bir sıhhat meselesidir. Bilhassa havanın kuruduğu ve alerjik yakınmaların arttığı bu mevsimde her zamankinden daha sık olabilir. Nedenlerinin ortadan kaldırılması ve kanama sırasında yanlışsız müdahalelerin yapılması ile sorun olmaktan çıkan burun kanamalarında bazen uzman tabibe gidilmesi de gerekebiliyor. ‘Burun kanamalarına nasıl müdahale edilmeli?’ ve ‘Kanamalar ne vakit ciddiye alınmalı?” üzere merak edilen soruların karşılıklarını Liv Hospital Vadistanbul Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Serdar Karahatay cevapladı.
Burun neden kanar?
Burunun işlevleri ortasında solunan havayı ısıtmak, nemlendirmek ve tozlardan arındırmak da vardır ve bu işlevleri yerine getirmek için kan damarlarından güçlü bir yapıdadır. Burun damarsal ağı, burun içi örtücü yüzeyinin (mukozası) çabucak altında yer alır ve dış etkenlere çok açıktır. Sıcak ve kuru iklimlerde yahut uzun müddet klima havasına maruz kalma ile hassasiyeti ayrıyeten artar. Bahar aylarında barizleşen alerjisi olan hastalarda bu damarsal ağdaki genişlemeler ve doku ödemi de kanamaya yer hazırlar. El ile burun kaşıma ve sık hapşırma da kanamaya taban hazırlayan, alerjik kökenli başka sebeplerdir. Burun orta dikmesi (septum kıkırdağı) eğri olan yahut kronik sinüziti olan hastalarda yukarda anlatılan durumların kanamaya olan tesiri çok daha fazla olur.
Burun kanamalarının başka ve daha önemli sebepleri ortasında pıhtılaşmanın azaldığı dâhili hastalıklar ve kan sulandırıcı ilaç kullanımları vardır. Hipertansiyona bağlı damar problemleri ve tümörler de burun kanamasının öbür nedenleri ortasındadır. Trafik kazası üzere şiddetli travmalara bağlı yüz kemikleri ve burun kırıkları sonrasında yaşanan burun kanamaları ise daha şiddetli ve uzun periyodik olabilir.
Burunun lokal sebepli kanamaları daha kısa sürer, yanlışsız ve kolay müdahaleler ile durdurulabilirken travmaya bağlı yada dahili sebepli kanamalar daha şiddetli olur ve uzman hekimler tarafından hastane ortamında yapılacak teşebbüsleri gerektirir.
Burun kanarken ne yapmalıyız?
Sebep ne olursa olsun, burun kanaması sırasında öncelikle sakin olunmalıdır. Etraftakilerin heyecan ve paniği bilhassa çocuklarda ileriki periyotlarda kalıcı kan tutması ya da fobisine yol açabilir. Yüksek tansiyonu olan hastalarda tansiyon ölçülmeli, yüksek ise uygun ilaçlar ile düşürülmeye çalışılmalıdır. Trafik kazası üzere şiddetli travma sonrasında olan burun kanamalarında hastanın şuur durumu değerlendirilmeli, baygın olanlarda kanın burunun gerisinden akciğerlere gitmesinin önlenmesi için gerçek durum verilip gerekli acil yardım istenmelidir.
Daha sık rastlanan ve daha ölçülü olan burun kanamalarında ise burunu kanayan kişi başı yavaşça öne eğik halde, dik oturtulmalıdır. Burunun alt kısımlarını oluşturan, yumuşak kıvamlı burun kanatları başparmak ve işaret parmaklarının ortasında sertçe sıkılmalıdır. Bu baskı burunun her iki tarafından uygulanmalı ve en az on dakika aralıksız sürmelidir. Kanama hala devam ediyor ise birebir formda baskı yaparak bir on dakika daha beklenebilir. Hala durmayan kanamalarda acile başvurulması gereklidir.
Kolayca durdurulan lakin sık tekrarlayan burun kanamalarında ise altta yatan enfeksiyon, alerji, el ile karıştırma yada burun kurumasına yönelik tedavi ve önlemlere başvurmak gerekir.
Doktora ne vakit gitmeli?
Aşağıdaki durumların varlığında burun kanamaları önemli bir sıhhat meselesine işaret etmekte olabilir. Bu sebeple bir kulak burun boğaz uzmanı muayenesi gerekir.
- Kanamalar çok sık oluyor ya da durdurulamıyorsa
- Hep birebir taraf burun deliğinden oluyorsa
- Eşlik eden kan sulandırıcı ilaç kullanımı varsa
- Kilo kaybı, halsizlik, bitkinlik üzere şikâyetler eşlik ediyorsa ya da kanamalar kansızlık (anemi) yapacak seviyeye geldiyse
- Vücutta öteki kanamalar ya da ciltte kolay morarmalar oluyorsa
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
