İnsan bedeni için çok değerli bir mineral olan demirin eksikliği; güçsüzlük, yorgunluk ve bağışıklık sistemi üzerine olumsuz tesirlere yol açabiliyor. Sabri Ülker Vakfı, kırmızı et, sakatat, yumurta, koyu yeşil yapraklı sebzeler, tam tahıllar, pekmez ve kuru meyve üzere demir bakımından güçlü besinlerin tüketiminin değerine dikkat çekiyor ve ekliyor: “Bu besinlerin C vitamini ile birlikte tüketilmesi, demirin emilmesi ve bedende kullanılmasını artırıyor. Örneğin akşam yemeğinde kırmızı etin yanında yeşil salata tüketmek kırmızı etteki demirden daha fazla yararlanmanıza imkan sağlıyor.”
Halk ortasında kansızlık olarak bilinen anemiyi Dünya Sıhhat Örgütü, kandaki hemoglobinin 15 yaş üstü erkekte 13 g/dL’nin (Desilitre başına gram ölçüsü) altı, 15 yaş üstü ve hamile olmayan bayanda 12 g/dL’nin altı ve hamilelerde 11 g/dL’nin altında olması diye tanımlıyor. Demir eksikliği ve demir eksikliği anemisi ise birbirinden farklı iki tarif. Bedenin toplam demirinin azalması, demir eksikliği manasına geliyor. Demir eksikliğinin başladığı erken evrelerde anemi şimdi oluşmuyor. Buna rağmen demir eksikliği anemisi ise demir eksikliğinin eritrosit (kırmızı alyuvar hücreleri) imalini azaltması sonucu anemi geliştirdiği durum için kullanılıyor. Bedende, kas hücrelerinde bir protein olan miyoglobini oluşturmak için demire gereksinim var. Demir birebir vakitte, bedende kıymetli birtakım kimyasal tepkileri yürüten enzimler için gerekli bir mineral olarak karşımıza çıkıyor.
Menopoz öncesi bayanlarda yaygın
Demir, bedenin kırmızı kan hücrelerinde oksijeni taşımakla misyonlu hemoglobin için de gerekli. Demir düzeyleri çok düşerse, demir eksikliği anemisine neden olabiliyor. Demir yetersizliği anemisi, oksijenin dokulara taşınmasındaki yetersizlik nedeniyle güçsüzlük, yorgunluk, bağışıklık sistemi bozukluğuna yol açabiliyor. Ülkemizde bilhassa doğurganlık çağındaki bayanlarda demir eksikliği değerli sıhhat meseleleri ortasında. Bu periyotta alınan günlük ortalama demir ölçüsü 9.9 mg, alınması önerilen ölçü ise 14-18 mg. Demir eksikliği bebekler, ergenler ve gebe bayanlarda süratli beden büyümesi nedeniyle ortaya çıkabiliyor. Bilhassa menopoz öncesi bayanlarda menstrual periyodda kronik kan kaybı nedeniyle demir kaybı yaşanması ile daha yaygın olarak görülüyor.
Kahvaltıda pekmezi ihmal etmeyin!
Demir bakımından varlıklı olan kırmızı et, sakatat, yumurta, koyu yeşil yapraklı sebzeler, tam tahıllar, pekmez ve kuru meyve tüketimi, demir eksikliğinin önlenmesine dayanak olabiliyor. Bununla birlikte demir içeriği varlıklı besinlerin C vitamini ile birlikte tüketilmesi, demirin emilmesi ve bedende kullanılmasını artırıyor. Örneğin akşam yemeğinde yiyeceğiniz kırmızı etin yanında yeşil salata tüketmek kırmızı etteki demirden daha fazla yararlanmanıza imkan sağlıyor. Portakal, greyfurt, limon, kivi, kırmızı biber, maydanoz, brokoli ve yeşil biber C vitamini bakımından güçlü besinler olarak öne çıkıyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
