Bilim insanlarının yetiştirilmesi için imkanlar sağlamak ve bilimsel alanda araştırma ve geliştirme çalışmalarını desteklemek hedefiyle düzenlenen 3. Bilim İnsanı Seçme Proje Yarışması’nın (BİSEP) kazananları muhakkak oldu. Kanser tedavileri başta olmak üzere, vajinit problemlerine doğal tahlil ve uzaktan göz muayene sistemi üzere fark yaratan bilimsel buluşlar umut verdi.
Bilimsel alanda araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklemek, geleceğin bilim insanlarının yetiştirilmesi ve geliştirilmesi için imkanlar sağlamak emeliyle Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Tıp Fakültesi himayesinde düzenlenen “3. Bilim İnsanı Seçme Proje Yarışı (BİSEP)” ile geleceğin bilim insanları tıp alanındaki umut veren buluşlarıyla kıyasıya yarıştı. Bu yıl üçüncüsü düzenlenen ve online olarak gerçekleştirilen müsabakada öğrenciler, tıp alanında yaptıkları kıymetli projeler ile ödüllendirildi. Lise öğrencilerinin tıp ve sıhhat bilimleri alanında sunduğu projelerin yanı sıra duayen isimler yaptıkları konuşmalarla bilim ışığında öğrencilere yol gösterip, ilham verdi. Bu yıl üçüncüsü düzenlenen yarışa 107 proje başvurusu yapıldı. Farklı alanlarda uzman bilim insanları ve akademisyenlerden oluşan heyet tarafından bedellendirilen projelerden 12 tanesi online olarak sunum hakkı elde etti.
Vajinit sıkıntılarına doğal tahlil için jel ve ped üretti
Yarışmada Vajinit Problemlerine Doğal Tahlil Olabilirliğinin Araştırılması projesiyle birincilik mükafatını elde eden Özel Aden Fen Lisesi’nden Melisa Uysal, “Projemi yapmama sebep olan ilham kaynağım ise kendimde ve ailemde de bu usul rahatsızlıkların olmasıydı ve ilaç kullanmaya karşı biri olarak bunun üstüne daha çok düştüm. Bu projeyi tercih etmemdeki sebep ise bu bahis hakkında bayanların vajinal enfeksiyonlara karşı bir projenin yapılmamış olmasıydı. Bayanların en sık karşılaştıkları sıhhat meselelerden biri çeşitli sebepler ile meydana gelen vajinal akıntılardır. Bu akıntılar ile kendini aşikâr eden vajinit ise bayanlarda görülen kıymetli rahatsızlıklardan biridir. Ben bu çalışmamda;T. erecta’dan elde edilen ekstraktların bayanlarda adet döngüsü dışında meydana gelen akıntılara sebep olan birtakım mikroorganizmalar üzerindeki tesirini araştırdım ve bu akıntıları önlemek için jel ve ped ürettim. Projemi 2019 yılında hazırlamaya başladım ve gün geçtikçe daima üstüne bir şeyler koydum ve şu an bu genç yaşımda bilimsel bir makalem var” tabirlerini kullandı.
Sağlıklı hücrelere ziyan vermeden göğüs kanseri tedavisi
Yarışmada ikinciliği ise ‘Diş Pulsasından Elde Edilen Mezenkimal Kök Hücrelerin Göğüs Kanserine Karşı Tesirlerinin Araştırılması’ ile İzmir Fen Lisesi’den Neva Akburak ve Sude Ezeroğlu elde etti. “Kanser, bilhassa göğüs kanseri çağımızın en büyük problemlerinden biri olduğunu söyleyen Neva Akburak, “Üzerine birçok araştırmalar yapılmış, tedaviler üretilmiş bir hastalık. Lakin bu tedavilerin yan tesirleri epey fazla. Projemizin hedefi da sağlıklı hücrelere ziyan vermeden yan tesirleri en aza indirerek bir göğüs kanseri tedavisi oluşturulabilir mi bunu araştırmaktı. Ayrıyeten, heyet üyeleri soru sorarken bir taraftan biz yarışmacılara da öğretmek istiyorlardı. Sayelerinde yarıştan çok şey öğrenerek ayrıldım. Ayrıyeten hem heyetler hem de yarıştaki vazifeliler epey destekleyicilerdi” dedi. Yarışa katılacaklara tavsiyelerde de bulunan Neva Akburak, “Projeyi yaparken, sunuyu hazırlarken, sunarken zorlanabilirler. Lakin pes etmesinler. Bir sonuca ulaşsın ya da ulaşmasın o projenin hazırlayanlara ve bilim dünyasına kattıkları çok fazla. O yüzden projelerini hazırlarken kendilerine inansınlar ve büyük bir azimle çalışmalarını sürdürsünler” diyerek kelamlarını tamamladı.
Uzaktan göz muayene sistemi geliştirildi
Üçüncülüğü bu yıl iki projenin paylaştığı yarışta ‘Kanser Tedavisinde Yeni Bir Yaklaşım: miR-191’in SOX4 ve NDST1 Genleriyle İlgisi ve In Silico İlaç Keşfi’ projesiyle Suat Terimer Anadolu Lisesi’nden Berat Demir ödüllendirilirken; öteki proje ise Özel Nakkaştepe Bahçeşehir Koleji 50. Yıl Fen ve Teknoloji Lisesi’nden Çınay Dilibal’ın ‘Bulut Tabanlı Tıbbi Objelerin İnterneti İle Uzaktan Taşınabilir Göz Muayene Sisteminin Geliştirilmesi’ oldu.
Biyomedikal ve tıp alanlarını kapsayan disiplinler ortası bir projesinde bulut tabanlı tıbbi objelerin interneti ile uzaktan taşınabilir göz muayene sistemi geliştiren Çınay Dilibal, “Projemin emeli; yaşlı, düşkün ve engelli hastalar başta olmak üzere hastaneye gidemeyen tüm hastaların göz muayenesinin, göz hekimi tarafından uzaktan erişimle taşınabilir çevrimiçi denetim metodu ile gözün ön segmentinde tespit edilen beklenen hastalık semptomları için erken teşhis imkanı sağlamak ve eş vakitli muayene gerçekleştirmek. Ayrıyeten Covid-19 pandemi periyodunda de hastalara risksiz denetim ve muayene imkanı sunmaktır. İlerdeki amaçlarımdan bir tanesi bilim insanı olarak insanlığa yararlı olabilecek bir eser ortaya çıkarmak, bu nedenle bu türlü bir müsabakanın konseptini okuyunca artık kendimi bu alanda birinci çalışmalarımı paylaşmanın vaktinin geldiğini düşündüm. Sonuçta kazandığım üçüncülük beni motive eden gelecekteki amaçlarıma ulaşmamı sağlayacak ana kilometre taşlarından bir tanesi olacak” diyerek açıklamalarda bulundu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
