Katılım Emeklilik’in, pandemi devrinde Türk halkının sigorta ve tasarruf mevzularına yönelik algısını ölçmek gayesiyle gerçekleştirdiği ‘Sigorta Okuryazarlığı Araştırması 2021’ tamamlandı. 2018’in akabinde ikincisi gerçekleştirilen araştırmanın sonuçlarını kıymetlendiren İştirak Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, “Katılımcıların yüzde 83,7’si pandemi öncesi para biriktirmiş olmayı dilerken, tasarruf konusunda farkındalık yükseliyor. BES, 18 yaş düzenlemesiyle yükselen değerimiz” formunda konuştu.
Hayatın her alanına hitap eden faizsiz BES (Bireysel Emeklilik Sistemi) ve iştirak sigortacılığı eserleriyle İştirak Emeklilik, pandeminin hayata ve tasarruf alışkanlıklarına dair tesirlerini ölçmek için Sigorta Okuryazarlığı Araştırması’nı gerçekleştirdi.Türkiye’nin dört bir yanındaki farklı sosyo ekonomik sınıflardan 804 bireyle gerçekleştirilençalışma, 2018 yılındaki araştırmanın da devamı niteliğini taşıyor. Bu nedenle bu müddet zarfında yaşanan pandeminin Türk halkının sigorta algısı, sigorta sahipliği ve tasarruf eğilimleri konusunda trend takibini de mümkün kılıyor.
Araştırmayla ilgili bilgi veren İştirak Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, “Katılım Emeklilik olarak şimdi 7 yaşında bir şirket olmamıza karşın, faizsiz asıllı Ferdi Emeklilik Sisteminin (BES) ve iştirak sigortacılığının daha geniş kesitlere ulaşması için bu alanda istikamet belirleyici oluyoruz. Sigorta Okuryazarlığı Araştırması’nın ikincisini gerçekleştirerek de hem bölüme hem de milletimize ışık tutmak uğraşındayız. Tüm hayatımıza sirayet eden bu olguya dair yanlışsız bir tahlil için trendlerdeki değişimi ölçmek istedik ve çarpıcı sonuçlarla karşılaştık” dedi.
Tasarruf yapmayan pişman
Huzurlu ve rahat bir gelecek için yıllar öncesinden planlama ve yatırım yapılması gerektiğini her fırsatta söylediklerini hatırlatan Ayhan Sincek, “Hayatlarımıza yeni normaller kalıcı olarak girerken birikim yapmanın, geleceğe yatırım yapmanın ehemmiyeti daha güzel anlaşıldı. BES bu imtihandan alnının akıyla çıktı. Halkımızın tasarruflarını pahalandırmak için sıkıntı vakitlerin inançlı limanı olarak BES’i seçtiğini gördük. Araştırma da gösterdi ki iştirakçilerin yüzde 83,7’si keşke pandemi periyodundan evvel daha fazla para biriktirmiş olsaydım diyor. İkinci sırada ise yüzde 55,7 ile yazlık konut almış olmayı dileyenler geliyor. Bunu yüzde 40,5 ile işsizlik sigortası yaptırmış olmayı dileyenler takip ederken, yüzde 29,2 ile keşke ferdî emekliliğim olsaydı diyenler de dördüncü sırada yer alıyor. Buradan da anlaşılıyor ki tasarruf konusunda farkındalık yükseliyor.” biçiminde konuştu.
Endişe seviyeleri arttı
Bu süreçte insanların tasa seviyesinin de arttığına dikkat çeken Sincek şu bilgileri verdi; “Araştırmaya katılanların yüzde 62’sinin pandemiden kaygı duyduğunu belirtmesi şaşırtmazken, tasa seviyesinin D ve E sosyoekonomik statüdeki bireylerde ve bayanlarda daha yüksek olduğunu gördük. Doğal olarak başka bir telaş kaynağı ise işini kaybetmekle ilgili… İştirakçilerin yüzde 54’ü işini kaybetmekten kaygı duyduğunu belirtiyor. Genel olarak gelecekten tasa duyma oranının da yüzde 61 olduğunu gördük.
Gelecek 12 aylık ekonomik beklenti
Bu kadar telaş seviyesinin yükseldiği bir ortamda iştirakçilere ‘gelecek 12 ay içerisinde hanenizdeki ekonomik durum nasıl olacak?’ diye sorduk. Yanıtlar ise halkımızın umudunu koruduğunu gösterdi; iştirakçilerin yüzde 19,4’ü 2018’e nazaran yüzde 3 artışla daha uygun olacak derken daha berbat olacak diyenler 2018’e nazaran yüzde 51,1’den yüzde 44,5’e düştü. Bu kısımda sorduğumuz gelecek 12 ay içerisinde Türkiye ekonomisindeki beklentiyle ilgili soruda da emsal eğilim dikkat çekiyor; daha âlâ olacak diyenler 2018’de yüzde 16,5 iken 2021’de bu oran yüzde 20,9’a çıkmış… Dünya iktisadının gelecek 12 ayına baktığımızda da karamsarların yüzde 62,5’ten yüzde 49’a düştüğünü ve iyimserlerin de 2018’e nazaran yüzde 11,2’den yüzde 18,8’e çıktığını görüyoruz. Halkımızın her türlü zorluğa karşın olumlu beklentisini muhafazası dikkat çekici…
Aylık harcamalar dışında tasarruf yapabilme durumuyla ilgili bir soruya ise iştirakçilerin yüzde 83,8’i hayır derken yalnızca yüzde 16,2’si evet dedi. Tasarruf yapabildiğini söyleyenlerin oranı, 2018’de yüzde 28,7’ydi. İnsanların tasarruf yapmanın güç olduğunu düşündüğü bu periyotta tasarruf yapmanın en kolay yolunun BES olduğunu daha fazla anlatmamız gerekiyor. Zira BES, bugün avantajlıı, ek devlet katkısı ve fon getirileri üzere faktörlerle çok ucuza dahil olabileceğiniz en yeterli tasarruf sistemi.
Araştırmada birtakım soruları 2018’le tıpkı tutarak trendi ölçmeyi hedefledik; “Fazladan 1000 TL’niz olsa ne yapardınız?”sorusuna yüzde 30,3 ile altın alırım diyenler, 2 yıl önceye nazaran yüzde 10,9’luk bir artışla tekrar dorukta yer alırken, döviz alırdım diyenlerin de yüzde 4 artışla yüzde 10’a yükseldiği görüldü. Konut kredisi alırdım diyenler yüzde 18,8’den yüzde 11,8’e düştü.
Altına yatırım tercihi iki kattan fazla arttı
Tasarrufların genel olarak nasıl değerlendirildiğiyle ilgili sorumuzda da altın birinci sırada yer alıyor. 2018’de yüzde 19,9 olan altın alma oranı 2021’de yüzde 45,4’e yükseldi. TL olarak biriktiririm diyenler 2018’de yüzde 54,5 iken yüzde 29,2’ye geriledi, dövizi tercih edenler ise yüzde 12,6’dan yüzde 20,8’e yükseldi…
BES’e sahip olma oranı birinci 5 arasında
Sahip olunan sigorta eserleriyle ilgili sorumuza ise yüzde 63,3 oranında SGK, Bağkur ya da Emekli Sandığı yanıtı verilirken, bunu yüzde 23,6 ile kasko, yüzde 19,8 ile konut sigortası ve yüzde 15,7 ile BES takip etti. BES’in Türkiye’de istekli olmasına karşın sahiplik oranı birinci 5 içerisinde yer alması bu husustaki farkındalığın arttığını gösteriyor.
18 yaş düzenlemesi BES yaptırma oranlarını yükseltecek
Özellikle 18 yaş düzenlemesinin çok yakında yürürlüğe girecek olması, BES’in yıldızını daha çok parlatacak. Böylelikle finansal okuryazarlık daha küçük yaşlara kadar inebilecek. Ferdi emeklilik tarafında ailelerde BES ile tasarruf konusunda farkındalık olduğunu biliyoruz. Ödeme gücü oranına nazaran birinci başta çocuklarını çabucak sisteme dahil etmek istiyorlardı. Çocukların da sisteme dahil olmasıyla 18 yaş altında da tasarruf etme farkındalığı oluşacak ve ferdi emeklilik sistemiyle erkenden tanışacaklar. Bu düzenlemenin finansal okuryazarlığa yapacağı katkının inanılmaz olacağını düşünüyorum. Erken yaşta ferdî emekliliğin ne olduğunu, fonun ne olduğunu tahminen fon çeşitlerini konut içinde de konuşur hale geleceğiz. Bu hususta heyecanlıyız.
İlk etapta 6 milyon genç sisteme girecek
18 yaş düzenlemesiyle ailenin tüm bireyleri için tıpkı anda gelecek planı yapabilme imkanı sunulmuş oluyor. Birinci etapta 6 milyon gencin bu imkândan yararlanacağı varsayım ediliyor. İştirak Emeklilik olarak biz de bu kategoride eserlerimizi hazırlıyoruz. Elbette sistemi yalnızca emeklilik olarak düşünemeyiz. Ebeveyn, çocuğu için küçük yaşta BES yaptırsa, makul safhada hem eğitim hem de öbür gereksinimler için önemli katkı yapacak tasarrufa ulaşılabilir. Bilhassa pandemi devrinde beşerler, ailenin tüm bireylerini kapsayan, onların geleceklerini garanti altına alabilecekleri adımlar atmaya daha değer verir hale geldi. Birikim yapmanın, geleceği teminat altına almanın ehemmiyeti bu periyotta daha yeterli anlaşıldı.
Araştırma kesime istikamet gösterecek
İnanıyorum ki yeni düzenlemeyle BES’teki farkındalık daha küçük yaşlardan itibaren gelişmeye başlayacak. İştirak Emeklilik olarak, titiz bir çalışma sürecinin akabinde hayata geçirdiğimiz ‘2021 Sigorta Okuryazarlığı Araştırması Raporu’nun da kesimimize, tüm paydaşlarımıza ve milletimize güzel olmasını diliyorum. Araştırmamızın dala istikamet göstereceğini ve katkı sağlayacağını umuyorum.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
