Sait Faik Abasıyanık, birinci sefer 15 Ocak 1936 tarihli Varlık mecmuasında yayımlanan Stelyanos Hrisopulos Gemisi isimli kıssasında, balıkçı dedesi Stelyanos ile bir adada yaşayan öksüz Trifon’un çocuk dünyasına bir pencere ortalar. Sevdiklerinin üstünü örten toprağı sevmese de ona hürmet eden on iki yaşındaki oğlanın sığınağı denizdir. Okula gitmez; her gün elinde ne gereç varsa onlarla yeni bir oyuncak gemi yapmak en büyük meşgalesidir. Bir gün neredeyse uzunluğu kadar bir gemi yapıp bu ustalık işine dedesinin ismini verir. Trifon’un günlerce yüzdürdüğü gemisi, bir küme kıskanç çocuğun attığı taşlarla batsa da, Abasıyanık umut edip düşleyenlerin er ya da geç memnunluk ve özgürlüğe ulaşacağını salık verir…
Sağlıcakla Kal, Abasıyanık’ın öyküsüne nokta koyduğu yerden yola çıkarak bir husus ve bir imge olarak suya dair çok taraflı bir anlatım sunuyor. SALT’ın Ardışık stantlarının üçüncüsü olan Sağlıcakla Kal’da, sanatçı Volkan Aslan ömrünü sürdürdüğü İstanbul’un aciliyetlerine ve politik iklimle şekillenen dalgalı ruh hâllerine atıfta bulunuyor. SALT Galata’nın çatısından -1 katındaki stant yerine, oradan da sokağa uzanan işlerinde su, yerleşikliğe direnç gösterme ve özgürleşme dileğine işaret ediyor. Bir yandan da, geçmişin bugüne yüklediği ağır miraslarla ilişkileniyor.
Serginin merkezinde, iki arkadaş ortasındaki hayalî mektuplaşmalara dayanan Sağlıcakla Kal (2021) ve En Uygun Dileklerimle (2019) sinemaları yer alıyor. Yazanı ve gönderi adresi bilinmeyen bu mektuplar, tek sesli olmalarına rağmen, kayıplara “tutunmak” ve kayıpları “geride bırakmak” ortasında gidip gelen bir iç sesi tanım ediyor. Kısa bir yol kıssası anlatan En Âlâ Dileklerimle, “içten içe” sevilen kentin keşmekeşinden ve bir avuç topraktan yoksun kalma tehlikesinden dem vuruyor. Kamera, sokağa yansıyan tahammülsüzlük ve öfkeyi, olağanlaşan şiddeti, çeşitli hudut ihlâlleri ve direniş biçimlerini kayda alıyor. En Düzgün Dileklerimle’nin devamı olan Sağlıcakla Kal sinemasıysa, meskene geçerek insanı boğan bütün buhranları yutacak dev bir dalganın tahayyüllüyle biçimleniyor.
Ölüye ağlayamayan insanların huzursuzluğu içindeyim (2018-2021) enstalasyonu, Abasıyanık’ın birinci baskısı 1950’de yayımlanan Mahalle Kahvesi kitabındaki İzmir’e isimli kıssasında geçen bir cümleden ismini alıyor. Bu enstalasyonu oluşturan görüntü işleri, Aslan’ın suyla yıkayarak geçirmeyi umduğu daima bir huzursuzluk durumunu, tutulamayan bir yas ve sonsuzluk döngüsü üzerinden mevzu ediyor.
Sanatçının Şehir Senin, Deniz Senin (2021) kolajları ve Manzara (2021) maketi, İstanbul’un çeşitli noktalarında kıyının karayla bağını kesen yüksek paravanlara dikkati çekerken Abasıyanık’ın Stelyanos Hrisopulos Gemisi öyküsünden şu satırları hatırlatıyor: “Fakat toprağın üstünde koşan, onun üstünde beş on para kazanmak tasasıyla dönüp dolaşan beşerler ne tuhaf mahluklardı. Ve denize bir dakika durup bakmaya vakitleri olmadığını söyleyen bu beşerler ne zevksiz mahluklardı.” SALT Galata’nın iç yerlerini çatıdan avluya yanlışsız yer yer mavi ışıkla boyayan Su (2021) müdahalesiyse, sıkıntı kaidelere karşın yitirilmeyen umudu simgeleyen bir huzur vaat ediyor.
17 Ekim’e kadar SALT Galata’da görülebilecek olan Sağlıcakla Kal sergisi paralelinde, Urban.koop iş birliğiyle düzenlenecek atölye ve seyahat programları saltonline.org’da duyurulacaktır.
SALT’tan Amira Akbıyıkoğlu ile Farah Aksoy tarafından hazırlanan Ardışık programı, sanatkarlar Barış Doğrusöz, Deniz Gül, Volkan Aslan, Fatma Belkıs ve Onur Gökmen ile Aykan Safoğlu’nun Ocak 2021’den itibaren SALT Galata’da gerçekleştirilen stantlarından meydana gelmektedir.
SAHA tarafından desteklenen Ardışık, L’Internationale üyesi kurumlardan Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía (Madrid), Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (Varşova) ve M HKA, The Museum of Contemporary Art’ın (Antwerp) 2021-2022 programları kapsamında sunulacaktır.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
