Yeni doğan bebeğin cildi yumuşak ve hassastır. Bebekler için kullanılacak cilt bakımı eserlerinin parfümsüz, kokusuz olmasına dikkat edilmesi, boya ve ziyanlı tesirleri bilinen kimyasallar içermemesigerekir. Liv Hospital Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Nermin Tansuğ yenidoğanda cilt bakımı yaparken dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.
Yeni doğan bebeklerde cilt bakımı nasıl olmalı?
Yenidoğan bebeğin cildi şimdi olgunlaşmadığından yetişkinden farklı özellikler taşır. Yenidoğan derisi erişkin derisine nazaran daha kuru, nemi tutma kapasitesi daha az ve daha ince olduğu için enfeksiyonlara ve toksinlere karşı daha hassastır. Bu özellikleri nedeniyle deri bakımı, dış etkenlerden korunmak ve derinin sağlıklı gelişmesini sağlamak için kıymetlidir.
Bebek doğumdan sonra havlu ile kurulanmalı
Doğumda bebeklerin cildini, verniks kazeoza denilen peynirimsi unsur tüm bedeni örtebilir yahut yalnızca kıvrım bölgelerinde var olabilir. Verniks kazeosa, antioksidan ve su geçirmezlik özellikleri de olan fizyolojik bir bariyerdir. Kaygan olması sayesinde de doğumu kolaylaştırır. Mikroplara karşı bir müdafaa sağladığı ve yara düzgünleşmesini hızlandırdığından, doğum sonrası büsbütün temizlemeye çalışılmamalıdır. Doğum salonunda sıcak kuru havlular ile kurulanmaları çoklukla kafidir. Verniks kaseoza doğumu izleyen saatlerde tabiatıyla kurur ve kaybolur. Lakin annede hepatit üzere enfeksiyonlar varsa yahut bebek çok kanlı, mekonyum ile kaplı ise yıkanabilir. Bebeklerin doğumdan çabucak sonra yıkanmaları, ısılarını düşmesine neden olarak faydasından fazla ziyan verebilir. Isı düşüklüğü oksijen tüketimini artırarak teneffüs zahmetini arttırabilir. Bu nedenle, birinci banyo doğumdan birkaç saat sonra, bebek stabil oluncaya kadar ertelenmelidir.
Ne sıklıkta yıkanmalı?
Evde göbek kordonu fikre kadar banyo yapılması önerilmez. Göbek kordonunun ıslanması göbeğin düşmesini geciktirip göbek enfeksiyonu gelişmesini kolaylaştırır. Göbek düşene kadar, cilt paklığını sağlamak için, bebek her gün ılık su ve pamuklu yumuşak bez yahut havlu ile göbeği korunarak silinebilir. Göbek kordonu düştükten bir gün sonra banyo yaptırılabilir. Banyo suyunun beden ısısında (35-37˚C), oda ısısı 21-22 7˚C olması gerekir. Bebek banyoya yerleştirilmeden evvel, suyun ısısı derece ile ölçerek yahut önkolun iç yüzüne dökülerek denetim edilmeli, bebekte yanık oluşması önlenmelidir. Banyo mühleti 5-10 dakika kafidir. Bebeklerin ekseriyetle haftada 2-3 defa yıkanması kafidir. Sıcak mevsimlerde günaşırı yahut her gün banyo yaptırılabilir. Sık banyo bebeğin cildinin kurumasına neden olur. Soğuk hava cildin kurumasını daha da artıracağı için, kışın daha az sıklıkla banyo yaptırılmalıdır. Akşamları yıkama, banyonun sakinleştirici tesiri ile uykuya dalmayı kolaylaştırır.
Şampuan seçimi neye nazaran yapılmalı?
Doğumdan sonra yüksek olan deri pH’ı birkaç hafta sonra erişkin pahasına ulaşır. Bu gözetici asit katman bedeni mikroplara karşı korur. Sabunlar derinin olağanda hafif asidik olan pH’sını bozar ve epidermisin hami lipit katmanını azaltır. Bu nedenle kullanılması önerilmez. Kullanılmak isteniyorsa nötral pH’lı, boya ve parfüm içermeyen bir sabun, saçların yıkanması için tekrar nötral pH’lı, göz yakmayan bebek şampuanı mümkün olduğu kadar az ölçüde kullanılmalıdır. Kokamidopromil betain, MIPA loret sülfat bebek şampuanlarında sıkça kullanılan kaçınılması gerek alerjenlerdendir. Sabun yahut şampuan kullanıldıktan sonra uygunca durulanmasına dikkat edilmelidir. Sabun artıkları kalırsa bebeğin cildini tahriş edebilir. Banyo sonrası saçlar ve tüm beden, koltuk altları, kasıklar, boyun ve kulak gerisi üzere kıvrım yerlerine dikkat edilerek güzelce kurulanmalıdır. Kurulama süreci havluyu yavaşça değdirerek, cildi zedelemeden dikkatlice yapılmalıdır. Cildin kurumaması için banyodan çıkarmadan kullanılan son suya parfümsüz banyo yağı eklenebilir. Banyo sonrası bebeğin cildi kuru değilse ayrıyeten cilt bakımı gerekmez. Cilt kuru ise, bakım kremlerinin ince bir katman biçiminde uygunca yayarak kullanılabilir. Bu gayeyle su kaybını önleyen yumuşatıcı yahut su vererek cildi nemli tutan nemlendirici bir krem kullanılabilir. Kullanılan en uygun preparatlar vazelin asıllı nemlendirici ve yumuşatıcılardır. Lanolin içeren kremler duyarlanma yapabilir. Yağlı pomatlar ve yağlar, bilhassa kalın bir katman halinde sürülürse cilt gözeneklerini tıkayıp terlemeyi önleyeceği ve isiliğe neden olacağı için kullanılmamalıdır. Nemlendiricilerin içerdiği hami unsur, boya ve koku üzere inaktif hususların bilhassa riskli bebeklerde deri irritasyonu ve alerjik dermatit yapabileceği unutulmamalıdır. Yenidoğan cildinden kimyasal hususların çarçabuk emilir.
3-4 saatte bir bez değiştirilmeli
Bez dermatiti idrar ve kakanın temas ettiği perine, kasık, uyluk, kalça ve anal bölgede oluşur. Islaklık ve maserasyon deriyi daha geçirgen ve hassas hale getirir. İdrar, derinin pH’ını yükseltip alkaliye dönüştürdüğü için mikroorganizmalar çarçabuk yerleşir. Anne sütü ile beslenen bebeklerin kakaları mama ile beslenenlere nazaran daha asidik olduğundan daha az bez dermatiti görülür. Bez dermatititinden korumak için cilt ıslaklığının azaltılması, idrar ve kakanın cilt ile temasının en aza indirilmesi için 3-4 saatte bir bez değiştirmelidir. Cilt ıslaklığının azaltılması için emicilik oranı yüksek hazır bezler kullanılmalıdır. Hava almayı engelleyecek kadar sıkı sarılan bezler idrar ve kakanın deri ile daha fazla temas etmesine neden olacağından sıkı bağlanmamalıdır. İdrar ve kakanın cilt ile teması azaltmak için cilde çinko oksitli kremler yahut vazelin bazlı kremler sürülebilir. Bebek altı paklığında kullanılan hazır ıslak havlular iritasyonu artırabilecekleri için önerilmez. Alkol içermeyen, su emdirilmiş temizleyici mendiller sağlıklı ciltte ve su bulunamadığı vakit kullanılabilirler. Pudra, bakteri ve mantarlar için uygun bir katman oluşturabileceğinden, ayrıyeten teneffüs yolları için ziyanlı olabileceğinden önerilmemektedir. Yenidoğanlarda yüzeyel ilaç kullanımı sırasında bilhassa pomat formundaki preparatlar, bez bölgesine yahut lezyon alanlarına sürüldüklerinde sistemik emilimlerinin çok fazla olacağı unutulmamalıdır.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
