Millî Eğitim Bakanlığınca ortaokul ve liselerde seçmeli dersler kapsamına alınan “Türk toplumsal hayatında aile” dersinin müfredatı hazırlandı.
Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğünce 5, 6, 7 ve 8. sınıflar için, Ortaöğretim Genel Müdürlüğünce ise lise 9, 10, 11 ve 12. sınıflar için toplam 72 saatlik öğretim programını içeren seçmeli dersin müfredatı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının onayından geçti. Ortaokullardaki “Türk toplumsal hayatında aile” dersi müfredatı, “ailenin önemi”, “aile olmak”, “Türk aile yapısının tarihî süreci”, “toplumsal değişim ve aile” olmak üzere dört üniteden oluşuyor. “Ailenin önemi” ünitesinde öğrencilerin aile kurumunu, ehemmiyetini, temel fonksiyonlarını, ebeveynlik rollerini, toplumsallaşma sürecinde ailenin rolünü öğrenmeleri hedeflendi. Sağlıklı toplum yapısı için ailenin rolü üzerinde durulacak derslerde, aile kurmanın fıtrata uygun olduğuna değinilecek. Bağlantı, sorun çözme, empati üzere hünerlerin kazandırılmasında ailenin değerinin vurgulanacağı derslerde, toplumsal statü ve rol kavramları ile aile ortasında ilgiler kurulacak. Aile kültüründeki bozulmaların toplumsal yapıyı olumsuz etkileyeceği üzerinde durulacak olan derslerde, ailevi pahaların gelişimine katkı sağlayacak örf, adet ve geleneklere değinilecek.
Ailelerinin tarihini araştıracaklar
“Aile olmak” ünitesinde ise öğrencilerin kendi aile tarihini öğrenmeleri, aileyi bir ortada tutan manevi ögeleri fark etmeleri, edebi eserler ve yaptıkları araştırmalar üzerinden aile olmanın kıymetini öğrenmeleri amaçlandı. Öğrenciler, derslerde aile büyükleriyle görüşmeler yaparak aile tarihini araştıracak. Öğrencilerin, aile ile ilgili fotoğraflar, mektuplar, evlilik cüzdanları, ses kayıtları, kimlik kartları üzere dokümanlardan yararlanması teşvik edilecek. Derslerde ayrıyeten öğrencilerin ailenin bir ortaya gelmesini mevzu edinen doğum, isim koyma merasimleri, düğün, iftar sofraları ve bayram kutlamaları üzere olay ve durumların yer aldığı sinema, belgesel ve edebî yapıtları araştırması sağlanacak.
Derslerde, Türk aile yapısının tarihi süreci ele alınacak
“Türk aile yapısının tarihi süreci” isimli üçüncü ünitede ise öğrencilerin Türk tarihinin farklı devirlerindeki aile yapısını ve ailenin kültürel özelliklerini öğrenmeleri amaçlandı. Orta Asya Türk devletlerinde aile yapısının özelliklerinin açıklanacağı derslerde, aile içinde bayanın haklarının olduğu ve bu istikametiyle o periyottaki başka toplumlarda görülen aile tipinden farklılaştığı vurgulanacak. İslam Hukuku’nda aile kurmanın kurallarının ele alınacağı derslerde, Selçuklu Dönemi’nde aile yapısının özellikleri açıklanacak. Osmanlı Devleti’nde aile yapısına taraf veren ögelerin aktarılacağı derslerde, cumhuriyetin ilanından sonraki tüzel düzenlemelerin aile yapısı üzerindeki tesirlerine de yer verilecek. Türk Uygar Kanunu’nun Türk aile yapısına yansıyan tesirleri üzerinde durulacak derslerde, Türkiye’de günümüzdeki aile yapısının özellikleri açıklanacak.
Dijital platformlar müfredatta
“Toplumsal değişim ve aile” isimli son ünitede ise öğrencilerin toplumsal değişmenin aile kurumuna tesirlerini, ailenin yapı ve fonksiyonlarında vakitle meydana gelen değişimleri, dijital platformda aile münasebetlerini Türk toplumsal ömrünü temel alarak öğrenmeleri amaçlanıyor. Dijital platformların aile alakalarına tesirlerinin açıklanacağı derslerde, dijital platformlarda birey ve aile mahremiyetinin korunmasının ehemmiyeti üzerinde durulacak. Bu platformlarda geçirilen vaktin aile içi bağlantıya olumsuz tesirinin vurgulanacağı derslerde, Türk aile yapısının değişimini etkileyen ögeler ele alınacak. Derslerde, çağdaş toplumdaki değişim ve gelişmelerin Türk aile yapısına tesirleri yorumlanacak.
Mevcut meseleleri tahlil edecekler
Bakanlık, aynı dersi lise seviyesinde de hazırladı. Liselerde verilecek “Türk toplumsal hayatında aile dersi”ni seçen öğrenciler, tarihi süreçte Türk ailesinin geçirdiği değişim ve dönüşümler hakkında bilgi sahibi olacak, çağdaş hayatın getirmiş olduğu sorunların Türk aile yapısı üzerindeki olumsuz tesirleri hakkında farkındalık geliştirerek mevcut problemleri tahlil edecek ve bu sıkıntılara tahliller geliştirmeye çalışacak. “Türk toplumsal hayatında aile” isimli seçmeli dersinin öğretim programının geliştirilmesinde, öğrenci merkezli etkin öğrenme ve marifet temelli öğrenme üzere yaklaşımlar dikkate alındı. Liselerde gösterilecek seçmeli dersin müfredatı, “toplumsal bir kurum olarak aile”, “tarihsel süreçte Türk aile yapısı”, “Türk aile yapısında değişim ve dönüşüm” ile “Türk aile yapısının karşılaştığı şimdiki sorunlar” olmak üzere dört üniteden oluştu. “Toplumsal bir kurum olarak aile” ünitesinde, ailenin bedeller eğitimindeki fonksiyonu, ebeveynlerin çocuklarca rol model olarak görülmesi ve anne, baba ve çocuk münasebetleri bahislerinde öğrencilerin Türk atasözlerine yönelik araştırma ve sunum yapmaları sağlanacak. “Tarihsel süreçte Türk aile yapısı” isimli ikinci ünitede, Türk milleti ve Türk toplum hayatının hem temelini hem de çekirdeğini oluşturan aile tarihi bağlamda ele alınacak. İslamiyet öncesi periyottaki konar göçer ömür biçiminin Türk aile yapısının şekillenmesine tesirlerine değinilecek ve bu periyotta oluşan Türk destanlarından aile yapısına ait örnek metinler verilecek.
Hz. Peygamber’in Veda Hutbesi
İslamiyetin kabulünden sonraki devirde küçük değişimler yaşayan Türk aile yapısına ayet ve hadisler ışığında değinilecek. Hz. Peygamber’in Veda Hutbesi bağlamında eşlerin birbiri üzerindeki hak ve sorumluluklarını öğrencilerin tespit etmeleri sağlanacak. Dönemin Türk aile yapısının daha güzel kavranması için İbni Fadlan, İbni Batuta ve Evliya Çelebi seyahatnamelerinin yanı sıra geçiş periyodunun Dede Korkut Kıssaları, Divanu Lügati’t-Türk, Kutadgu Bilig, Atabetü’l- Hakayık ve Divan-ı Hikmet olmak üzere 5 büyük yapıttan seçilen örnek metinlere de yer verilecek. Selçuklu ve Osmanlı periyotlarındaki aile yapısının temel özelliklerinin anlatılacağı derslerde, Batılılaşma ve Cumhuriyet Devirlerinde Türk aile yapısına ait alanlarda yapılan hukuksal düzenlemelere değinilecek ve Batılılaşma devrinde aile yapısında yaşanan değişimler, kıssa ve roman çeşidinden yapılan metin alıntıları aracılığıyla öğrencilere aktarılacak.
Modernleşme, kentleşme ve göç olguları müfredatta
“Türk aile yapısındaki değişim ve dönüşüm” ismini taşıyan üçüncü ünitede ise Türk aile yapısındaki değişim ve dönüşüm, çağdaşlaşma, kentleşme ve göç olguları temelinde ele alınacak. Modern dünyada paha algısında yaşanan değişimlerin aile yapısı üzerindeki tesirleri üzerinde durularak bu değişimlerin toplumun toplumsal, ekonomik, kültürel ve siyasi yapısına tesirleri ele alınacak. “Türk aile yapısının karşılaştığı yeni sorunlar” isimli son ünitede, Türk aile yapısının günümüzde karşı karşıya olduğu yeni sorunlar ele alınacak. Bu bağlamda günümüzdeki Türk aile yapısının durumu, dağılan ailelerde ortaya çıkan sorunlar ve bunlara yönelik tahlil teklifleri, yalnızlaşan yaşlılar, ailelerdeki engelli bireyler ve farklılaşan kıymet yargılarının Türk aile yapısına tesirleri hususlarına yer verilecek. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)