Türkiye’nin Stockholm Büyükelçiği önünde Kuran-ı Kerim’in yakılması, İsveç ile gerginliğin artmasına yol açtı ve Türkiye’yi İsveç’in NATO üyeliğini veto etme noktasına getirdi. İsveç ve Finlandiya’nın ülkelerinde barındırdıkları Türkiye zıddı terör örgütü üyelerini taahüt vermelerine karşın şimdi iade etmediklerini hatırlatan siyaset bilimci Prof. Dr. Havva Kök Arslan, belirsizlik yüzünden gerilen münasebetlerin son devirde Türkiye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yönelik açık provokatif aksiyonlarla kötüleştiğini söz etti. Prof. Dr. Havva Kök Arslan, “Kuran-ı Kerim yakma aksiyonu, Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini destekleme fikrini tekrar gözden geçirmesi gerekliliğini net olarak ortaya çıkardı. Türkiye dayanak beklemekte haklı” dedi.Geçtiğimiz günlerde çok sağ siyasetçi Rasmus Paludan tarafından Türkiye’nin Stockholm Büyükelçiği yakınlarında Kuran-ı Kerim’in yakılması iki ülke ortasındaki gerginliğin artmasına yol açtı. Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Siyaset Bilimi ve Milletlerarası İlgiler (İngilizce) Kısım Lideri Prof. Dr. Havva Kök Arslan ile Arş. Gör. Ali Ekmekçi, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik süreci ve yaşanan gerginlik hakkında kıymetli değerlendirmelerde bulundu.Prof. Dr. Havva Kök Arslan: “Rusya’nın işgali İsveç ve Finlandiya’yı endişelendiriyor”Rusya’nın Ukrayna işgalinden itibaren İsveç ve Finlandiya’nın Rusya kaynaklı tehdit algısının yükseldiğine dikkat çeken Prof. Dr. Havva Kök Arslan, “Bu sebeple bu iki ülkenin NATO güvenlik şemsiyesinin kesimi olmaları gündeme gelmiş ve üyelikleri tartışılmaya başlanmıştı. NATO’ya yeni bir üyenin katılması mevcut üyelerin oybirliğini gerektirdiği için iki ülkenin üyeliği konusunda Türkiye’nin ikna edilmesi kelam konusu olmuştu. Türkiye’nin NATO üyeliği konusunda dayanağının en değerli kuralı, İsveç ve Finlandiya’nın ülkelerinde barındırdıkları Türkiye aksisi faaliyetlerde bulunan terör örgütleri üyelerinin iade edilmesi konusuydu. Son 5 yıl içerisinde Türkiye çok sayıda teröristin iadesi için bu ülkelere talepte bulunmasına karşın olumlu karşılık alamamıştı.” dedi.Prof. Dr. Havva Kök Arslan: “Açık provokatif aksiyonlarla alakalar kötüleşti”Geçtiğimiz Haziran’da yapılan NATO tepesi öncesinde Türkiye’nin talepleri konusunda bu ülkelerden olumlu taahhüt almasının akabinde üyelikleri önündeki vetoyu kaldırdığını söz eden Prof. Dr. Havva Kök Arslan, “Fakat mutabakat ve taahhüt sonrası bu bahislerde somut adım olarak iadelerin gerçekleşmesi beklenirken gereken tüzel süreçler başlatılmadı ve Türkiye’nin talepleri ertelenmeye devam edildi. Bu belirsizlik yüzünden gerilen alakalar, son periyotta Türkiye’ye ve Erdoğan’a yönelik açık provokatif aksiyonlarla giderek berbatlaştı.” diye konuştu.Prof. Dr. Havva Kök Arslan: “Türkiye dayanak beklemekte haklı”Prof. Dr. Havva Kök Arslan, ‘Geçtiğimiz hafta gerçekleşen Kuran-ı Kerim yakma hareketi Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini destekleme fikrini tekrar gözden geçirmesi gerekliliğini net olarak ortaya çıkardı’ dedi ve kelamlarını şöyle sürdürdü:“Eylemin Stockholm’deki Türkiye Büyükelçiliği önünde gerçekleşmiş olması, hareketin art planında aktüel milletlerarası bağlantılara dair bir gündemi olduğunun açık bir göstergesidir. Hareketlerle Türkiye ile İsveç ortasındaki ilgilerin daha da gerilmesini amaçlayanların olduğu düşünülebilir. Öteki yandan artacak gerginlik sonucu Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliği konusunda tekrar veto konumuna geçip üyeliğin engellenmesi motivasyonu da ihtimal dahilindedir. Bu noktada Türkiye’nin öncelikle NATO üyesi olarak çıkarlarının başka üyeler nezdinde dayanak görmesini beklemesi doğal bir hakkıdır. Bu manada İsveç’in NATO üyesi adayı pozisyonundaki bir ülke olarak müstakbel müttefiklerinin çıkarlarını düşünmekle yükümlü olduğunu söyleyebiliriz. Türkiye’nin iadelerini talep ettiği şahısların birçoklarının birçok ülke tarafından da terör örgütü olarak görülen PKK üyesi olmaları sebebiyle de İsveç’in öteki NATO üyeleriyle uyumlu biçimde bu şahıslara tolerans göstermemesi gerekiyor.”Arş. Gör. Ali Ekmekçi: “İsveç yalnızlıktan kaçınmak için Türkiye’ye yakınlaşabilir”Üsküdar Üniversitesi Siyaset Bilimi Kısmı Arş. Gör. Ali Ekmekçi ise bahisle ilgili olarak, “Son Kuran-ı Kerim yakma hareketi özelinde de İsveç her ne kadar kendi yasalarında bu aksiyonu tabir özgürlüğü kapsamında yasal hudutlar içerisinde görse de Türkiye ile yeterli ilgilerini korumak istiyorsa bu bireyleri ve aksiyonları açıkça kınadığını belirtmesi beklenebilir. Öbür yandan, Finlandiya Dışişleri Bakanının İsveç’te gerçekleşen provokatif aksiyonları eleştirerek bu hareketlerin İsveç ve Finlandiya’nın güvenliğini tehlikeye attığını söylemesi değerli bir çıkış oldu. Bakanın tıpkı vakitte üyelik görüşmeleri hakkında ‘İsveç olmadan ilerlememiz gerekebilir’ demesi, aslında Türkiye’ye İsveç’ten taleplerini yerine getirmesi konusunda baskıyı artırma imkanı sağlayabilir. Sadece Finlandiya’yla devam edecek görüşmeler, İsveç’in süreçte yalnızlaşmaktan kaçınmak ismine Türkiye’yle yakınlaşma uğraşlarını artırmasına yol açabilir.” tabirlerini kullandı.Arş. Gör. Ali Ekmekçi: “Çatışma ve krizlerin devam ettiği senaryolar oluşabilir”Bu yaşananların aslında Türkiye ile ABD ve NATO ortasında son yıllarda artan tansiyonun ışığında da ele alınması gerektiğini belirten Arş. Gör. Ali Ekmekçi, “Daha evvel Patriot savunma sistemleri ve F-35 uçakları satın alımı konusunda uyuşmazlık yaşayan Türkiye’nin Batı Bloku dışındaki alternatiflere yönelmiş olması, Türkiye ile batı ortasında bağlantıların birtakım noktalarda gözden geçirilmesine yol açtı. Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’ya güvenlik telaşlarını gidermek üzere NATO konusunda dayanak vermeye çalışmasına rağmen beklediği taahhütlerin yerine getirilmemesi Batı-Türkiye tansiyonunu tetiklemeye devam ediyor. Türkiye’nin gerekli takviyesi alamadığını görmesi kendi güvenlik kaygılarının artmasına yol açıyor. Bu da elbet ortak güvenliğin önemsendiği bir dünyada hiçbir ülkenin faydasına olmayacaktır. Çatışma ve krizlerin devam ettiği senaryolar ortaya çıkabilir.” dedi. Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
