Her geçen gün tesirini daha fazla hissettiğimiz iklim krizini durdurmayı, dünyanın ortalama yüzey sıcaklığındaki artışı iki derecenin olabildiğince altında tutmayı ve daha fazla uğraş sarf ederek 1,5 derecede sonlandırmayı amaçlayan Paris Anlaşması’na Türkiye’nin de katılmasını isteyen sivil toplum kuruluşları bir imza kampanyası başlattı. İmza kampanyasını destekleyen kuruluşlar, Paris Anlaşması’nın birinci imzacılarından Türkiye’nin, süreci tamamlayarak muahedeye taraf olmasını istiyor. Bunun için de kelam konusu muahedenin TBMM’de onaylanması gerekiyor. Onaylama sürecini tamamlamayan ülkeler Eritre, İran, Irak, Libya, Yemen ve Türkiye. Türkiye, Paris Anlaşması’nı onaylamayan tek G20 ülkesi.
Dünyanın geri kalanı ise iklim siyasetleri açısından tezli bir periyoda girdi. Avrupa Birliği 2030 yılına kadar emisyonlarını yüzde 55 azaltmayı ve 2050 yılına kadar da karbon nötr olmayı hedefliyor. Çin, 2060 için karbon nötr olma maksadını; Japonya, Güney Kore, Güney Afrika ve Kanada ise sıfır emisyon planlarını açıkladı. ABD ise Paris Anlaşması’na geri döndü.
Anlaşma’ya taraf ülkeler, “ulusal katkı beyanı” ismi verilen ve ülkelerin kendi kuralları doğrultusunda hazırladığı bir plan çerçevesinde iklim krizine yol açan seragazı emisyonlarını nasıl sınırlayacaklarını ya da azaltacaklarını belirtiyor. Paris Muahedesi, ülkelere bir azaltım amacı koymazken, taraf ülkelerin kendi iradeleriyle belirlediği ulusal katkı beyanlarının global ısınmayı iki derecenin altında kalacak formda güzelleştirilmesi için müzakere edilmesini öngörüyor. Gelişen ülkelere ise gelişmiş ülkelerce teknolojik ve mali dayanak sağlaması isteniyor.
İmza kampanyasına bugüne kadar etrafla ilgili çalışmalar yürüten 37 sivil toplum kuruluşu dayanak verdi. Toplanan imzalar, Paris Anlaşması’nın onay sürecinin tamamlanacağı TBMM Başkanlığı’na teslim edilecek. İmza kampanyasını başlatan kuruluşlar, Türkiye’nin Paris Anlaşması’na taraf olmaması halinde milletlerarası iklim müzakereleri sürecinin büyük oranda dışında kalacağını da belirtiyor.
Görüşler:
Süheyla Doğan
Ekoloji Birliği Eş Sözcüsü
“Türkiye bir an evvel Paris Muahedesini onaylamalı ve en kısa müddette de karbon nötr bir ülke olmalı. Bu gayeye ulaşmak için de maksatlarını belirleyerek, bu amaçlara ulaşılmasını sağlayacak somut adımları atmalıdır. Paris Muahedesi’ni sürecin birinci adımı olarak kabul ediyoruz.”
Özgür Gürbüz
Ekosfer Derneği İdare Heyeti Üyesi
“Karbonsuz yeni bir tertip kuruluyor ve Türkiye bu tertibin dışında kalıyor. En çok seragazı emisyonu üreten 20 ülkeden biri olan Türkiye’nin de çabucak harekete geçmesi gerek. Kimse Türkiye’den tek başına dünyayı kurtarmasını beklemiyor fakat konutunun önünü süpürmesini istiyor. Türkiye petrol ve doğalgazda esasen dışa bağımlı, tükettiği kömürün de yüzde 60’ı ithal. Hasebiyle, fosil yakıtlardan kademeli bir halde çıkıp yenilenebilir güç ve güç verimliliğine geçmek esasen her açıdan Türkiye’nin lehine”.
Bengisu Özenç
Sürdürülebilir İktisat ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFiA) Direktörü
Düşük karbonlu iktisada geçiş stratejileri bugün ülkelerin sırf endüstrilerini değil, dış siyasetlerini da şekillendiriyor. Net-sıfır emisyona ulaşma maksadı 29 ülkede kanunlaşmış ya da siyaset dokümanlarına yerleşmiş durumda. 98 ülke ise bu istikamette maksat almayı tartışıyor. Memleketler arası alakalar kelam konusu maksatlar üzerinden yine tanımlanırken, Türkiye maalesef bu kümeler ortasında yer almıyor. Açıkça belirlenmiş bir “yeşil kalkınma” stratejisi bulunmayan Türkiye’nin, kendisini bu global gündemin bir kesimi haline getirebilmesi için birinci adım Paris Anlaşması’nın onaylanması. Bu hususta daha fazla vakit kaybedilmemesi gerekiyor.
Ceren Pınar Gayretli
TEMA Vakfı Etraf Siyasetleri ve Memleketler arası Bağlantılar Kısım Başkanı
23 Şubat 2021 tarihinde Güney Sudan’ın da muahedeye taraf olması ile Türkiye, Paris Muahedesini onaylayarak yürürlüğe koymayan 6 ülkeden biri oldu. Türkiye’nin sera gazı azaltım taahhütlerini güzelleştirmesi ve kontrata taraf olan öbür 191 ülke üzere Paris İklim Anlaşması’nı onaylayarak yürürlüğe koyması gerekiyor. Türkiye, Paris Mutabakatını onaylamamaya devam ettiği takdirde, geleceğin siyasetinin, ticaretinin ve iktisadının çerçevesini çizen ülkelerin dışında kalacak, taraf veren değil, izleyen olacak. Türkiye’nin bir an evvel Paris İklim Mutabakatı’nı onaylayıp, iklim gayelerini güçlendirerek global çalışmaların başkanları ortasında yer almasını talep ediyoruz.
Aslı Pasinli
WWF-Türkiye Genel Müdürü
“Etkilerini her geçen gün daha besbelli bir biçimde hissettiğimiz iklim krizi bugün artık herkesi tehdit eden bir ekolojik kriz haline gelmiş durumda. Türkiye ise, kuraklık başta olmak üzere iklim krizinin tesirlerini en önemli ölçüde yaşaması beklenen bölgelerden biri olan Akdeniz Havzası’nda yer alıyor. Bu nedenle, dünyanın geri kalanından farklı hareket etmesi düşünülemez. Dünyanın en büyük 20 iktisadından biri olan Türkiye’nin iklim krizi ile uğraşta sorumluluğunu yerine getirmek için ivedilikle Paris Anlaşması’na taraf olacağını ve acilen ulusal katkı gayelerini güzelleştireceğini umuyoruz.”
İmza kampanyası metni: Change.org/ParisiOnayla
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
